Erika Feenstra, coördinator van Stap Verder.
Gezien en gehoord zijn – spreekuur bij Stap Verder
Deze week vroeg een nieuwe bezoeker van Stap Verder mij: hoe onthoud u al die namen?
Ik had hem namelijk nog eens naar zijn naam gevraagd, want vorige week was hij er voor het eerst, kwam douchen, omdat hij op straat leeft momenteel.
Ik vertelde hem dat we in het begin iedereen bij elk bezoek om de naam vragen en die ook even opschrijven. Als we een gesprek hebben, maken we ook even een verslagje van het gesprek, zodat een collega- spreekuurmedewerker, die er op een andere dag in de week is, weet wat er nodig is en gedaan moet worden voor en met de bezoeker. “Als je iemands naam opgeschreven hebt, onthoud je die beter. Ik probeer je dan gedurende de dag ook bij je naam aan te spreken.”
“En,” zo vertelde ik, “als ik ‘s avonds naar huis ga, zit ik in de trein en laat de dag even door mijn hoofd gaan en bedenk wie ik allemaal over de telefoon, via email, via whats app en in persoon, in levende lijve, gesproken heb.” “Zo heb ik dan tijdens de dag vier keer kunnen oefenen om je naam te onthouden. Met een beetje geluk weet ik dan de volgende keer als je binnenkomt gelijk je naam. Maar dat werkt niet altijd, soms heb ik wel een paar weken nodig voor de naam blijft hangen.”
Je naam is je identiteit, iemands naam noemen is al een teken van waardering
Het geeft een gevoel van vervreemding als iemand, die jou al vaker gezien heeft, je naam niet meer weet. Dan denk je onwillekeurig: ik ben niet belangrijk voor die persoon, hij weet mijn naam niet eens…
Ik heb u bij uw naam geroepen, gij zijt mijn (Jesaja 43: 1B)
Als iemand je bij je naam noemt dan voel je je aangesproken, en je voelt je gekend, gezien, echt opgemerkt. Je bent niet alleen maar een nummer, de zoveelste persoon die die dag in ons spreekuur binnenkomt. Nee, we hebben je echt gezien, echt naar je geluisterd, echt geprobeerd met je mee te denken en mee te leven. Je mag er zijn, we hebben je erkend als medemens en lid van de Stap-Verder-familie. Je bent waardevol voor ons, je hebt betekenis gekregen voor ons en wij voor jou. Je hoort er nu bij en dat moet steeds weer bevestigd worden. En dat laatste doe je door te groeten.
Hebben we echte aandacht voor onze naaste?
Het gebeurt ons ook wel eens dat we in ons hoofd druk bezig zijn met iets op te lossen, voor iemand onderdak te zoeken, geld te vinden, fondswerving te doen, na te denken hoe we een vrijwilliger goed kunnen faciliteren en nabij zijn. En soms ben je met drie dingen tegelijk bezig: er komt een telefoontje binnen, je collega spreekuurmedewerker heeft je advies even nodig en tegelijkertijd komt er iemand een zak met kleding brengen, die je ook even wilt bedanken. Dan kan het zelfs zo zijn dat ik een bezoeker straal voorbij loop.
Ik weet nog goed dat een vriendelijke bezoeker, die me goed kende, me bij mijn arm pakte en vroeg: “hé, je groet me niet eens, je ziet me niet!” Hij was een beetje verontwaardigd, een beetje teleurgesteld en een beetje verwonderd. Dit was niet hoe het hoorde, ik kon toch op z’n minst even groeten? Dit was niet volgens de beleefdheidsregels van de gastvrijheid: hij was gast in ons huis, ik was gastvrouw als coördinator en hoorde hem niet te negeren, we hadden immers ook al een band opgebouwd?
Een wederzijdse relatie
Het was een signaal dat ik onmiddellijk herkende en ik liet me dus corrigeren. Het gaf aan dat ik me door de veelheid van werk liet opjagen en gestressed rondliep. Hij maakte me er zo op attent, dat ik mezelf vergat en de grondhouding en waarden die in dit werk nodig zijn: rust en aandacht en kijken en werkelijk zien, horen en echt luisteren.
We hebben samen 5 minuten genomen om even thee te drinken, hij gaf me geamuseerd een koekje bij de thee. En we moesten samen lachen om de situatie. Humor en relativeringsvermogen maakten dat we weer aandacht voor elkaar hadden, want de relatie wordt als het goed is ook wederzijds.
Zelfs onder druk kun je nog steeds aandacht hebben voor de ander, beleefd blijven en voorkomend. Jij hebt je noden en zorgen, maar die ander ook, houd daar oog voor. Zo zorgen we om beurten voor elkaar, zien elkaar en weten ons gehoord en gewaardeerd.
Hebt u ook oog voor een ander? Wordt gastvrouw, gastheer of spreekuurmedewerker, kom ons team versterken, wordt bestuurslid of schrijf stukjes voor fondswerving en public relations. Onze vacatures vindt u op onze website.
Erika Feenstra, coördinator Stap Verder, tel. 020-8457566 www.stapverder.org